evastegeman.reismee.nl

Een bizarre week in een bizar land

Lieve mensen,

Allereerst hoop ik dat jullie allemaal een prachtig paasfeest hebben beleefd, en genoten hebben van het lange weekend. Dat heb ik in ieder geval gedaan, daarover zo meer. Ik hoop ook dat de lengte van dit verhaal jullie niet afschrikt. Het was een heftige week, zeg maar.

Ik ben op de helft van m'n verblijf in Benin. Het is heel snel gegaan, alhoewel ik ook ontzettend veel heb meegemaakt. Ik ben iedere dag blij met m'n functionerende knie (even afkloppen). Als je ruim vier maanden na zo'n ongeluk door Afrika huppelt, ben je je enorm bewust van je geluk en het resultaat van het knokken in de herstelperiode. Ik voel me fit en dat is het beste gevoel dat ik me kan wensen!

Mijn vorige verhaal plaatste ik de 12e, op zaterdagochtend. Ik was op dat moment nog in de veronderstelling dat ik die dag met m'n familie naar Cotonou zou gaan voor een ceremonie rond de overleden vriend. Maar of je iets daadwerkelijk gaat doen weet je hier pas als je op bestemming bent. Ditmaal stapten we niet eens in de auto, dus werd al vrij snel duidelijk dat het allemaal anders zou gaan. Pas donderdag zouden m'n gastouders naar Cotonou gaan voor de begrafenis. Een gewone werkdag voor mij, dus moest ik het helaas aan me voorbij laten gaan. 

De zaterdagmiddag heb ik toen met collega Chiara doorgebracht die niet ver bij mij vandaan woont. We ontdekten een groot feest met veel mensen en muziek op een veldje in de buurt. Nieuwsgierig stapten we op een paar feestgangers af om te vragen naar de aanleiding voor alle feestelijkheid. We werden heel hartelijk ontvangen en mochten gelijk aanschuiven bij een groepje vriendelijke militairen. Terwijl ze ons een biertje aanreikten, legden ze de situatie uit. Er was een vrouw overleden, in oktober al. Slechts enkele van de jongens hadden de vrouw persoonlijk gekend. Ze was heel oud geworden, daarom was de stemming zo uitgelaten. Ik probeerde me voor te stellen hoe ieder sterfgeval zo'n menigte bij elkaar brengt, terwijl de meerderheid de overledene niet gekend heeft. Ze zullen het er wel druk mee hebben. We hebben een tijd met de jongens zitten kletsen en kregen zelfs een maaltijd. 

'S avonds ben ik op uitnodiging van Lea (van SYTO) met haar en Chiara naar de Missverkiezing van Porto Novo gegaan. Dat was.. vooral typisch Beninees. Het zou om half acht beginnen maar begon uiteraard pas om elf uur. De show duurde eindeloos met heel veel herhaling en een slechte DJ trouwens. Ik was al moe voor het begon, met als gevolg dat ik m'n ogen tijdens het spektakel niet kon openhouden. Om één uur ben ik buiten op de grond gaan slapen, ik trok het écht niet meer. Voor het laatste deel ben ik teruggegaan. De vrouwen, of meisjes eigenlijk (sommigen waren pas 17!), waren mooi ja, maar de presentratice zelf was overduidelijk het mooist. Om vijf uur waren we pas thuis. Ik sliep bij Chiara. Drie uur precies had ik nog om mijn energiepeil op een aanvaardbaar niveau te krikken voor de zondag.

Die zondagochtend werd ik namelijk thuis opgepikt door Theophile voor de dienst van Palmpasen. 'Rameau' heet dat hier, veel mooier eigenlijk. De dienst speelde zich af in een klein, lief kerkje. Theophile ging samen met een andere dominee voor. Ik zat helemaal apart, vooraan, zodat alle kerkgangers me goed konden bestuderen. Niet zo'n goed idee, want ik was zo moe dat ik niet kon voorkomen dat ik continu bijna in slaap sukkelde. Totdat Theophile me heel lief kwam vragen of ik even wakker kon blijven, omdat ik voorgesteld ging worden aan de gemeente. Van schrik en schaamte was ik de rest van de dienst klaarwakker. Ik werd gepresenteerd als 'Derk Eva'. Droeg ik voor even toch ook dé familienaam ;) De man die de hele dienst filmde besloot dat het wel een goede reden was om de daaropvolgende minuten de camera non-stop op mij te richten, tamelijk ongemakkelijk. Maar de dienst was mooi. Met veel dansen en zingen hebben we Jezus denk ik weer een warm onthaal in Jeruzalem geboden. 

Na de dienst gingen we nog  iets drinken bij de dominee. Ik kwam tot mijn opluchting onder de sterke drank uit en kreeg bissap. De rest ging wel aan de drank, maar dat is hier heel gebruikelijk. Ook bij mij thuis wordt op de raarste momenten de sterke drank erbij gepakt. Daarna kregen we bij het kerkje nog een maaltijd. Ik werd wederom raar aangekeken toen ik sprite boven bier verkoos. Tegen drieën bracht Theophile me thuis. Eindelijk kon ik m'n bed in. Zondag is een rustdag tenslotte, heb ik altijd geleerd, en dat kwam me even helemaal niet slecht uit!

Ik woon in een wijk waar geen winkeltjes te bekennen zijn, maar iedereen verkoopt iets. Dat is het systeem. We halen pâtes aan de overkant, zeep bij de buren, olie iets verderop en groente om de hoek. Zelf verkopen we bissap in kleine plastic zakjes. Mierzoet spul is het, maar ijskoud prima te drinken daarom mateloos populair hier. En jus d'ananas verkopen we ook, wat trouwens minstens zo zoet is als bissap. 

De situatie in het weeshuis is gruwelijk uit de hand gelopen. Het begon vrijdag dus al met de ruzie over het geld wat de school moet betalen. Uit pure frustratie heeft Martine dat weekend Lea van SYTO gebeld om over ons te klagen. Een vuile streek want wij hebben helemaal niets met de ruzie te maken. Ze wilde enkel dat we haar gelijk bevestigden en dat hebben we niet gedaan. Maandag begon dus al met een discussie over dat telefoontje met Lea. Martine zette baar gebruikelijke wapen in: keihard ontkennen. We hebben het onderwerp toen maar laten rusten. Vervolgens hoorden we van Vivi, de Française, dat er een Frans gezelschap naar het weeshuis op weg was, die een andere organisatie vertegenwoordigt. Hadden we gelijk die mysterieuze geldbron ontdekt.. Die smiechterige Martine had zich jarenlang gewetenloos dubbel laten financieren zonder dat iemand daarvan op de hoogte was.

De komst van de Fransen, een stuk of twaalf waren het er, drie families, kon ik wel waarderen. Ze waren heel aardig en verlichtte mijn werk door gelijk bovenop die kinderen te duiken (het is deze twee weken paasvakantie waardoor we de hele dag met de kinders zijn en dat is af en toe best vermoeiend). Bovendien is het in deze roerige tijden met de lokale bevolking ook helemaal niet onaangenaam wat mensen om je heen te hebben met een cultuur die net wat dichter bij de jouwe staat. Én ze hadden voor mij en Valerie ieder een zak haribosnoep bij zich. Die heb ik in ontvangst genomen alsof ik het van m'n eerste zakgeld gekocht had. Goed eten is goud waard, dat snap je.

Het restant van de maandag verliep relatief rustig. De maaltijd was zalig. Voor dit gezelschap slooft men zich in de keuken namelijk wél uit. 

Dinsdag was de meest helse dag die ik in het weeshuis gekend heb. De fransen waren met Vivi op pad. Valerie en ik moesten de dag doorkomen met een chagrijnige Martine. Ik had eindelijk de moed gevonden het fantastische idee te realiseren voor mama's verjaardag de week erop. Ik tekende met de kinderen elke letter van 'joyeux anniversaire!' op een apart blaadje om vervolgens een foto te maken waarop alle kinderen en Valerie en ik zo'n blaadje vast hadden zodat de tekst te lezen was. Het zou precies uitkomen. Valerie zou de foto ook gebruiken voor de verjaardag van haar moeder, de dag erop. Maar zover mocht het allemaal niet komen. Martine gooide roet in het eten met een plotseling fotoverbod. Er zouden volgens haar de vreselijkste dingen van komen. We smeekten haar: 'Alsjeblieft Martine, het is alleen voor onze bloedeigen mama's, als verjaardagscadeau, het is al erg genoeg dat we niet in de buurt zijn, toe Martine, één foto.' Toen werd de redenering: 'Nee, want jullie hebben geen taart bij je.' Ach stom, dat is ook zo, nee Martine, we snappen het, logisch, we zijn de taart vergeten. 

?!?!?!

Na lang zeuren mochten we uiteindelijk één foto maken. Maar toen waren het de kinderen die onhebbelijk werden. Ze wilden óf helemaal niet meewerken, of alleen met de beginletter van hun naam. Daar hadden we dus niets aan, want er is geen wees wiens naam met een 'x', 'y' of '!' begint. Na een paar vergeefse pogingen gaven we op. Tot overmaat van ramp werden vooral de grote kinderen vanaf dat moment niet te harden zo vervelend. De rest van de dag haalden ze ons één voor één het bloed onder de nagels vandaan.

Na de lunch kwam daar ook nog een persoonlijke vete met Martine bij. Ze had tegen Valerie gezegd dat ze mijn jurkje te kort vond. Dat jurkje kwam trouwens gewoon keurig tot op m'n knieën. Boos zocht ik haar op in haar kantoortje om opheldering te vragen over het feit dat ze dit via Valerie gecommuniceerd had. Ze begreep mijn Frans niet, was haar verklaring. Onzin, niemand heeft hier moeite mijn Frans te begrijpen. Het is misschien nog niet zo vloeiend als Valerie die hier al bijna acht maanden rondloopt, maar op deze manier zou het in ieder geval niet verbeteren en bovendien is Valerie over twee weken weg. De tranen stonden in m'n ogen terwijl ik daar in de deuropening voor mezelf stond op te komen, in opvallend goed Frans ineens. Gemotiveerd tot op het bot, zeg maar. Bij de gedachte dat ik nog zeven weken met haar moet samenwerken kon ik haar aanblik even niet meer aan en liep ik weg. Het weeshuis uit, even weg van de chaos. In de schaduw van de verlaten school heb ik heerlijk een potje zitten janken en m'n gedachten geordend want dat hoort daarbij. Ik had het allemaal nog maar nauwelijks op een rijtje toen Martine me kwam opzoeken. Verdacht lief ineens, en nog geloofwaardig ook. Die vrouw heeft een persoonlijkheidsstoornis, denk ik wel eens. Ze droogde m'n tranen en belangrijker nog: ze beloofde in het vervolg met mijzelf te praten. Dat was in ieder geval iets. 

De rest van de dag heeft ze zich niet teveel meer laten zien. Valerie en ik hebben het weeshuis alleen gerund. Alle kinderen én het personeel én  onszelf van een lunch voorzien. Daarna de minuten afgeteld tot vijf uur. We waren nog nooit zo gelukkig onze zem te zien. 

Woensdag nog een absurde dag. De fransen zouden weer komen, maar nog voordat ze arriveerden, draaide Martine volledig door. De directe aanleiding was een kind dat de opdracht had gekregen tien broden te kopen, maar er negen kocht en het geld voor de tiende hield in de hoop dat het niet gemerkt zou worden. Toen het toch ontdekt werd, besloot hij er ook nog over te liegen, want dat is hier gebruikelijk. Voor Martine was het de druppel. Ze stond op en begon te schreeuwen. Iedereen staakte zijn bezigheden en aanschouwde met ingehouden adem het tafereel. Martine kon alleen nog maar 'je suis fatiguée' herhalen en sloot zich op in haar kamer. Ze is daar uiteindelijk weer uitgekomen maar sprak de rest van de dag nauwelijks een woord met iemand. Valerie en ik werden volledig genegeerd. En ik had nog wel m'n langste korte broek aan. Het mocht niet baten. 

Mijn enige lichtpuntje was het Franse gezelschap. De jongetjes, ik schat ze een jaar of twaalf, speelden ontzettend lief met de kinderen, kletsten leuk met ons en leerden ons nieuwe creatieve dingen. Wat een schatjes, waren ze er maar elke dag. De fransen hadden een vrachtwagen vol spullen voor het weeshuis laten komen. Speelgoed, kleding, meubels, serviesgoed, fietsjes en stepjes. Echt heel veel. Van Martine kwam geen bedankje. En het meest trieste is nog wel: het meeste blijft nog jarenlang in de dozen zitten, is mijn voorspelling. Het spijt me dat ik zo negatief spreek over Martine. Ze heeft ongetwijfeld ook mooie kanten, die zijn nu alleen even ver te zoeken. 

Die middag in het weeshuis hebben we wel weer voortreffelijk gegeten. En veel ook. Dat ik die middag flink m'n buikje rond moest eten had ik goed aangevoeld: 's avonds thuis kreeg ik slechts een roerei zonder ook maar iets eraan toegevoegd. Zelfs zout ontbrak. Geheel smakeloos dus. Oja, een stokbrood, dat kreeg ik erbij. Ik vroeg Pauline of ik er misschien een klein beetje groente bij kon krijgen. 'Nee, die zijn op' sprak ze met een ernstig gezicht en een bak tomaten in haar hand. Ik wees ernaar. 'Een beetje tomaat dan misschien?'. Dat kon wel geregeld worden. Ik kreeg drie stukjes tomaat. Waarom tomaat hier niet tot de categorie groente behoort is me nog altijd een raadsel.

Laatst heb ik ook een hele middag vergeefs op een lunch gewacht. Om 18.45u begon ik te geloven dat de lunch niet meer ging komen, ondanks alle beloften. Gelukkig had ik net ervoor een voorraad koek ingeslagen. Meestal wordt er voor mij een aparte maaltijd klaargemaakt,  maar de laatste tijd eet ik ook wel eens met de familie mee. Dat vind ik wel fijn, want dat is vaak vullender en bovendien wil ik het ook graag leren eten. Pâtes kan ik inmiddels al best verdragen, en ook het etet van scherpe gerechten gaat me veel beter af dan een paar weken geleden.

Iedereen om me heen is één dezer dagen jarig. Ik ga toch eens uitzoeken wat de klaarblijkelijke massale kinderbehoefte in juli veroorzaakt hier. M'n gastmama was de 21e jarig, net als m'n echte mama. Dat kan geen toeval zijn natuurlijk! Ook m'n gastpapa was afgelopen week jarig. Ik mocht het ochtendritueeltje meemaken. We hebben 'joyeux anniversaire' gezongen, vervolgens een paar andere liedjes en toen volgde er een reeks gebeden waar papa wel weer een jaartje op vooruit kan. De blaadjes met de letters die in het weeshuis zoveel gedoe hadden opgeleverd, had ik nu in alle rust aan m'n waslijn gehangen, een feestelijk gezicht. Eigenlijk om alsnog te fotograferen voor mama, maar ik liet m'n gastpapa natuurlijk graag in de illusie dat ik speciaal voor hem met de kinderen aan het knutselen was geslagen. Hij vond het fantastisch. De hele familie werd erbij gehaald. Mama riep zelfs: 'Eva, tu es super!' Dat is natuurlijk nooit verkeerd te horen! 

'Doucement'. Het is hier hét woord. Iedereen gebruikt het, en met een schrikbarende frequentie. Het betekent 'zachtjes' of 'voorzichtig' en wordt in elke willekeurige situatie gebruikt. Ik begin een afkeer voor het woord te ontwikkelen. Het wordt namelijk ook gebruikt als een soort verontschuldiging en daar kan ik niet aan wennen. Bijvoorbeeld: ik zit rustig te chillen/ lezen/ puzzelen/ eten/ schrijven terwijl iemand anders iets omgooit of laat vallen wat mij (bijna) raakt. Dan roept diegene altijd 'doucement he?!'. En alhoewel ik weet dat dat bedoeld is als 'sorry!', denk ik altijd 'doe zelf doucement?!' Irritant vind ik het.

Donderdag en vrijdag hebben we weinig uitgevoerd op het werk. Martine praat nog steeds niet met ons en we verdenken haar ervan de rest daarin beinvloed te hebben, want ook de personeelsleden met wie we eerst zo leuk kletsten, zijn nu kortaf naar ons. Zelfs de grote kinderen begroeten ons niet meer. Ik hoop dat alles weer normaal wordt zodra de scholen weer beginnen en de rust terugkeert. Als de sfeer hetzelfde blijft of zelfs verslechtert, ga ik overwegen van project te veranderen. Het lastige is alleen dat de kans bestaat dat ik dan ook van familie moet veranderen, en dat wil ik niet. Eerst afwachten maar. 

Een paar dagen geleden kwam er een man op de thee bij maman. Halverwege het gesprek bood hij haar een grote tas, bij wijze van een aardigheidje. 'Regarde, Eva, regarde!' riep maman toen ze de inhoud van de tas zag. Ik keek. Het waren twee spierwitte konijnen, stilletjes tegen elkaar aangedrukt. Ik kon niet direct leven ontdekken, dus even was ik bang dat het mijn paasmaal betrof. Maar ze leefden wel degelijk. De man tilde de beesten aan hun lange oren uit de tas en verdomd, ze begonnen wat rond te huppelen. Nu hebben we dus twee, ook nog identieke, konijnen. Wat een gezelligheid. Één van de twee heeft de poepplek verkozen als z'n favoriete hangplek. Wat de motivatie daarvoor is.. Als ik in het donker daar naar de 'wc' ga, ben ik dat beest meestal vergeten. In eerste instantie zie ik 'm ook niet. Tot dusver niets aan de hand. Maar in tweede instantie zie ik 'm altijd wél. En dan schrik ik me kapot. Elke keer weer.

Zondag was het dan Pasen, ook hier. En we zijn niet eens naar de kerk geweest! Zaterdagavond was er wel een mis tot laat en dus bleef iedereen op paasochtend lekker liggen. Zo ook ik. Zaterdagmiddag ben ik met Albérick, Aidson en Emanuella naar Cotonou gegaan. Terwijl Aidson en Ella naar een nicht gingen, bezochten Albérick en ik een verjaardag van een jarige vriendin van hem aan het zwembad. Was erg leuk, al kost het altijd enig geduld voordat je zoiets daadwerkelijk bereikt. Onderweg stapten er voortdurend mensen in en uit de auto. We reden van plek naar plek zonder dat dat zwembad of die jarige vriendin ergens te bekennen was, en ook zonder dat iemand me iets uitlegde. Maar goed, je moet ook niet alles willen begrijpen natuurlijk. We arriveerden hoe dan ook op bestemming. Een gezellig buitenrestaurantidee met een zwembad dus en irritant harde muziek. In het zwembad kreeg ik als yovo uiteraard alle aandacht, alsof ik zelf jarig was. Ik sta met iedereen een keer of zes op de foto. Wat een feest.

Toen we na net zo'n slome terugweg weer thuis kwamen, heb ik nog even papa gesproken op skype. Hij kondigde aan me te komen bezoeken over een paar weken! Zo'n mooi paascadeau heb ik nog nooit gehad! Intens blij met dit bericht viel ik na het skypegesprek in slaap. De kennis van z'n komst maakt ook de moeilijke tijd in het weeshuis een stuk dragelijker :)

Maandag waren mijn twee mama's dus jarig! 'S ochtends uitgebreid geskyped met thuis. Door het ochtendritueel hier ben ik helaas heen geslapen. De maandag verliep verder rustig. Er kwam wat verjaardagsvisite, en verder ging iedereen z'n eigen gang. 

Ik heb 600f verloren met kaarten tegen Albérick.. De klassieke gang van zaken: ik leerde een nieuw spel, won keer op keer, stemde er dus mee in voor geld te spelen, en verloor. 600f. Klinkt indrukwekkend. Ik troost me met de gedachte dat het omgerekend nog niet om een euro gaat, maar daar kun je hier wel 24 zakjes popcorn van kopen. Ik wilde eigenlijk spelen tot ik het vliegticket voor papa bij elkaar gewonnen had, maar dat is dus net niet gelukt. 

Maandagavond vertelde ik Albérick over de komst van m'n échte vader. 'Oh mooi' was z'n reactie, 'dan kan ik gelijk toestemming vragen voor ons huwelijk'. Oh natuurlijk, laten we gelijk trouwen,  waarom tenslotte ook niet? Hij ziet het wel zitten om naar Nederland te komen, de taal te leren en wil zelfs wel wachten tot ik afgestudeerd ben. Ja, hij was beangstigend ernstig en zelfs lichtelijk beledigd dat ik niet serieus op z'n voorstel in ging. Om hem niet al te veel te kwetsen beloofde ik hem erover na te denken. Haha!

Later die avond maakte ik een verschrikkelijke scène met Pauline mee. De familie beweerde dat ze geld van maman had gestolen en daarvan moesten de consequenties gevoeld worden. Met een soort pollepel kreeg ze ervan langs, op haar rug en in haar gezicht. Ik schrok er erg van. Op school had ik het natuurlijk vaker meegemaakt maar thuis nog  niet en dat kwam toch als een schok. Ik kon het niet aanzien en trok me terug op m'n kamer. Ik kan me trouwens niet voorstellen dat Pauline echt heeft gestolen. Volgens mij zou ze dat nooit durven, maar misschien is dat mijn eigen naïviteit. Ik heb zo met Pauline te doen. Ze is de hele dag aan het werk, gaat niet naar school. Ze wordt alleen maar aangesproken voor een klus of een verwijt. Dat hoor je aan de toon alleen al. Niets van intimiteit kan ik ontdekken tussen haar en haar familie (ze is geen dochter van m'n gastouders maar een nichtje van maman). Arm kind. Nul toekomstperspectief, al lijkt ze daar niet mee bezig. Albérick was trouwens degene die het hardst sloeg. Dat huwelijk kan ie op z'n buik schrijven. Niet dat ik dat serieus overwogen heb, maar nu kan ik de afwijzing wel verantwoorden. Ik hou het op 'te grote cultuurverschillen', denk ik.

Deze week in het weeshuis voeren we nog steeds geen klap uit, omdat iedereen ons om onduidelijke redenen nog steeds negeert. Vivi heeft vervroegd het vliegtuig naar huis genomen, nadat er dit weekend weer gedoe was. Ze had spullen bij zich voor het weeshuis, maar omdat er al zoveel was liet ze de spullen naar een ander weeshuis brengen. Daarop hebben ze hier de politie gebeld wegens diefstal. Wat een grap. 

Hoog tijd om af te ronden. Het is maar goed dat jullie mij massaal reisdagboeken hebben meegegeven, want ze gaan hard. Mijn schrijfdrift begint zieke vormen aan te nemen. Als ik niet uitkijk moet ik in Tanzania m'n verhalen aan wc-papier gaan toevertrouwen bij gebrek aan beter. 

Het was een heftige week, maar  ik voel me elke dag wijzer en rijker door deze extreme ervaringen! It's all part of the adventure! ;)

Liefs! 
P.s. de alliteratietitels zijn op, en dat soort dingen moet je nou eenmaal nooit forceren.

Reacties

{{ reactie.poster_name }}

Reageer

Laat een reactie achter!

De volgende fout is opgetreden
  • {{ error }}
{{ reactieForm.errorMessage }}
Je reactie is opgeslagen!

Deze reis is mede mogelijk gemaakt door:

Travel Active